Dijital Dönüşümün Bizden Beklentileri
Başarılı bir dijital dönüşüm süreci için dönüşümden beklentilerinizi belirlemek, bunları önceliklendirmek elbette ki çok önemli. Ya dijital dönüşümün sizden beklentileri, bunları vermeye hazır mısınız?
“Dijital dönüşüm bir projedir” diyerek klasik proje yönetimi bakış açısı ile zaman, maliyet, kalite üçgenini çizip ortasına kapsamı oturtmayalım ya da yazılımlar için ayrılacak bütçe ve implementasyon için gereken işgücünü hesaplamaya başlamayalım. Bunlar dijital dönüşüm sürecinde buzdağının üstünde kalanlar.
“Dijital dönüşüm” kavramına “bilgi teknolojilerinin yaygınlaştırılması” olarak bakarsak, “dijital dönüşüm” bilginin teknoloji ile şeffaflaşması, demokratikleşmesi anlamına geliyor. Bilgi hiyerarşileri ve bilginin içinde hapsolduğu siloları aynen dijital araçlara taşımak, trafik sorununu çözmek için uçan arabalar icat edip sonra karayolunun iz düşümü üzerinden gitmeyi planlamak anlamına geliyor.
Köprülerden para verilerek geçildiği günleri hatırlıyorsanız, biletle geçilmesi, HGS-OGS’nin zorunlu olması aşamalarını da hatırlarsınız. En son akıllı kameralarla gişelerin kalktığına da tüm İstanbullularla birlikte şahit olmuşsunuzdur. Her iyileştirmede ilk aşamada trafiğin rahatladığını ama sonra artan trafikle durumun eskisinden de daha kötü olduğunu gözlemlemişsinizdir. Peki sonra pandemi sürecinde evden çalışma ile bir anda problemin yok olmasına ne dersiniz. Süreçleri iyileştirmek elbette faydalıdır ancak sorunun göründüğü yer çözümün bulunacağı yer olmayabilir. Gerçek iyileşme için çok boyutlu olarak hep birlikte düşünmek gerekir. Şimdi İstanbul’un trafik sorununu çözmek için ahkâm kesecek değilim ancak uçan araç da yapsak zihin yapısını değiştirmediğimiz sürece problemlere radikal çözümler bulmakta güçlük çekeriz, bu net.
İş birliği içinde bütünsel bakış
İstanbul’un trafiğini çözmek bizi aşar, biz inşaat projelerindeki trafik süreçleri için bir şey yapabiliyor muyuz, ona bakalım. İnşaat sektörü şehir devletlerinden oluşan bir koloni gibi. Bilgi paydaşlar arasında dolaşırken, şehir gümrüklerinden geçer gibi bir sürü onay mekanizmasından geçiyor, hatta vizesi olmayan bilgi geri gönderiliyor, bu da yetmezmiş gibi aynı şehirdeki mahallelerin arası kırmızı ışıklarla dolu, aynı firmada departmanlar bile bilgiyi birlikte üretmiyor ve paylaşmıyor. Hal böyle iken kuş uçuşu 5 dakikalık yol günler sürüyor ve bilgi yerine ulaştığında iş işten geçmiş oluyor. Biz ne kadar teknolojik araçlar kullanırsak kullanalım gümrük, vize, trafik ışığı sorunlarını çözmeden bilgiyi birlikte üretmeden gerçek bir sonuç elde edemeyiz. Eğer bütün şehirler ve mahalleler bir araya gelip hangi bilginin neden gerektiğini, nasıl üretileceğini ve nasıl iletileceğini tartışmazsak İstanbul’da trafikte sıkışan Ferrari olmaktan da öteye geçemeyiz.
Dijital dönüşümle tasarımdan yıkıma, peyzaj işlerinden kaba yapı işlerine tüm süreçlerimizi ve çıktılarımızı hep beraber gözden geçirmemiz ve yeniden tasarlamamız gerekiyor. Başlangıçta biraz toz kalksa da ortalık durulunca her şey daha iyi işler hale gelecek.
Kriz çözen yöneticiden kriz önleyen yöneticiye
İnşaat sektöründe yöneticilerden her zaman “inisiyatif almalarını” ve “kriz çözmelerini” bekliyoruz. Ne yazık ki krizleri önleyecek yönetim modeli ve sistemlere yatırım yapmak için zamanımız yok. Proje bazlı çalıştığımız için hep “hele bu projeyi atlatalım” diyerek ayları, günleri geçiriyoruz.
Dijital dönüşüm sistematik düşünmeyi gerektirir, kararların inisiyatife bağlı olarak değil; kurallara, bilgiye ve veriye bağlı olarak rasyonel bir şekilde alınmasını gerektirir. Geleneksel yönetim şeklinde bilgiye erişim üst yönetimin yetkisinde olduğu için üst yönetimin karar vermesi beklense de bu durum gereksiz bürokrasi ve bilgi yukarıya çıkarken erozyona uğradığı için aslında günü kurtaran yanlış kararları getirir. Yangın söner ancak bedeli çok yüksektir. Dijital dönüşümün sizden beklediği faydayı elde etmek için bilginin şeffaflaşması ve veriye dayalı karar mekanizmalarının takımlar düzeyine hatta algoritmalara indirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde yöneticiler posta kutularında biriken e-postaları temizlemekten, onay kutularına düşen bildirimleri çözmekten kafalarını kaldıramazlar. Bir insanın bir gün içinde verebileceği sağlıklı karar sayısının da limitli olduğunu düşünürsek yöneticilere bu kadar yüklenerek asıl riski aldığımızı anlayabiliriz.
Dijital dönüşümle tasarımdan yıkıma, peyzaj işlerinden kaba yapı işlerine tüm süreçlerimizde bilgiyi şeffaflaştırmamız ve yetkiyi bilginin üretildiği yere devretmemiz gerekiyor.
Hem bir sürü iş arayan var hem de işgücü kıtlığı
Proje bazlı çalışan sektör, eğitime harcadığı kaynağın proje sonunda ya da proje sürecinde ayrılan personelle boşa gideceğini düşünüyor. Bu nedenle en az eğitim alan ve kurumsal gelişime en az yatırım yapan sektörler arasında inşaat sektörü ön safları tutuyor. Sektör çalışanları hem teknik hem de sosyal beceriler açısından topyekûn üst seviyeye taşınmadan dijital dönüşümün veya çevik dönüşümün sağlanması pek mümkün görünmüyor.
Dijital dönüşümle tüm çalışanlarımızın hem teknik hem de sosyal becerilerini artırmak için çalışmalar yürütmemiz, bu gelişim sürecinde onlara liderlik etmemiz gerekiyor.
Dijital dönüşüm projesi başlatmaya niyet ettiğimizde öncelikle piyasadaki ürünleri inceliyor ve bu ürünlerin özellikle zaman, kalite, maliyet değerlendirmesini yaparak bu ürün bize uygun mu diye bakıyoruz. İş gücümüze ve iş yapış şeklimize bakıp biz dijital dönüşüm için uygun muyuz diye bakmak dönüşüm süreci sonunda şirket başarısını artıracaktır. Aksi takdirde hiyerarşi, onay mekanizmaları, bilginin içinde sıkıştığı organizasyonel silolar bilginin gelişip büyümesinde, yayılmasında en büyük engel. Bu sistemi %100 teknolojik ortama taşısak da sonuç hayal kırıklığı olacaktır.
Yazılım sektörü durmaksızın yeni ürünler ve çözümler geliştiriyor, bizim bu ürünlerden gerekli faydayı elde edebilmek için öncelikle hiyerarşisi düşük, iş birliği ortamının olduğu bir kültür oluşturmamız gerekiyor. Biz teknoloji konuşurken teknoloji firmaları insanı konuşuyor. Bunun bir sebebi olmalı.
Teknoloji her yerde… Ona hazır olmak için hepimize kolay gelsin.
İnşaat Sektöründe dijital dönüşüm ile ilgili yazılara buradan ulaşabilirsiniz.
Bu yazı www.gayri-menkul.com sitesinde yayınlanmıştır.
